Bir süredir -yine- aldığım kitapların ilk sayfasına o günün tarihini yazıp küçükk notlar ekliyorum. Roland Barthes'in Camera Lucida'sının ilk sayfasına 2 Nisan 2005 tarihini atmışım, hemen altına ise şunu eklemişim : Kar yağıyor..!
Yanılmıyorsam 1998 ya da 99 yılıydı ve devam ettiğim yüksek lisans programında sanırım o zamanki dekan N.Teymur'un "Cultural Meanings of Modern Design" -dersin adından da emin olamadım ama sanırım böyle birşeydi...- dersinde üzerinde konuşulmak üzere ödev verilen ilk kitaptı Roland Barthes'ın Çağdaş Söylenleri... O zamanlarda verilen ödevleri zamanýnda yapmama rahatlığı içerisinde dersten çıkınca hemen kitabı almış ama zamanında okumadığım için bir sonraki derste yapılan keyifli tartışmaya sadece seyirci olarak katılabilmiştim. Birkaç hafta önce yeni kitaplar almaya gittiğim kitapçıda Roland Barthes'in Camera Lucidasını görünnce ilk aklıma gelen bunlar oldu ve kitabı alıp eve gelince kitaplığımda gecikmiş bir ödev-okuma olarak Çağdaş Söylenleri aradım ama bulamadım. Sanırım geçen bunca yıl içerisinde kitabı şimdi hatırlamadığım birine verdim ya da belki şimdi beni hatırlamayan biri aldı ve okudu -umarım okumuştur o her kimse...
Camera Lucida için kitabın ilk sayfalarında çevirmen Reha Akçakaya "...Fotoğrafın ne olduðu sorusuna yanıt ararken, fotoğraf ile ölüm arasındaki ilişkiyi de ortaya çıkarmıştır Barthes." diyor... Gerçekten de Barthes'in fotoğraf ile ölüm arasında kurduğu ilişki çok etkileyici ama kitabı okuduktan ve üzerinden geçen bir iki haftadan sonra beni esas etkileyenin Barthes'ın kitabı yazarken gösterdiği bireysellik olduğunu düşünüyorum. Yazılarında en baştan itibaren fotoğraf üzerine söylenebilecek tüm beylik lafları bir yana bırakıp belki de olabilecek en subjektif şekilde beğendiği ve beğenmediği fotoğraflar ve kendi deneyimlerinden yola çıkarak kendine has cevaplar koyuyor ortaya fotoğrafın ne olduğuna dair.
Kitabı yayınlayan Altıkırkbeş Yayınevi'nin alıntılarla ilgili olarak kitabın künyesinde yazdığı "Tanıtım" alıntıları konusunda ölçüyü kaçırmak istemiyorum ama paylaşmadan geçemeyeceğim, Barthes kitapta portre fotoğraflarında footğrafı meydana getiren kuvvetleri o kadar net tanımlıyor ki;
"Portre fotoğrafı kapalı bir kuvvteler alanıdır. Burada dört görüntü repertuvarı kesişir, birbirine karþı koyar, birbirini çarpıtır. Mercek önünndeki ben, aynı anda: Olduğumu sandığım, başkalarının olduğumu sanmalarını istediğim, fotoğrafçının olduğumu sandığı ve fotoğrafçının sanatını göstermek için kullandığıyımdır."
Barthes'ın fotoğraf hakkındaki arayışı sadece kendi deneyimleriden hareketle çıkardığı sonuçlar ile kalmıyor, camera obscuradan Camera Lucida'ya geçişte kitap içerisinde bu sonuçları da formüle ediyor.
Özetle yıllar sonra tekrar başladığım fotoğraf üzerine okumalar için iyi bir başlangıç oldu Camera Lucida, sırada 6-7 yıl gecikmeli de olsa Çağdaş Söylenler var...
Camera Lucida, Fotoğraf Üzerine Düşünceler
Roland Barthes | Altıkırkbeş Yayınları
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder